Σχετίζονται λέτε ύπνος και αδυνάτισμα; Έχει σημασία πόση ώρα κοιμόμαστε στο αν θα καταφέρουμε να πετύχουμε την απώλεια βάρους που επιθυμούμε;
Για πολλούς, ο ύπνος θεωρείται χάσιμο χρόνου. Συχνά ακούμε ιδίως από νεαρά άτομα την φράση “θα ξεκουραστώ όταν…. αποχωρήσω από αυτόν τον κόσμο”. Ακούγεται ανέμελο, αλλά η αποχώρηση από αυτόν τον κόσμο, μάλλον έρχεται νωρίτερα όταν δεν κοιμόμαστε.
Έρευνες έχουν δείξει ότι ο μικρότερης διάρκειας ύπνος συνδέεται με υψηλότερα επίπεδα σωματικού λίπους, αυξημένο κίνδυνο παχυσαρκίας αλλά και το πόσο εύκολα ο οργανισμός μπορεί να χάνει βάρος με μια δίαιτα με περιορισμένο αριθμό θερμίδων.
Πώς σχετίζονται ύπνος και αδυνάτισμα
Η συνιστώμενη διάρκεια ύπνου για τους ενήλικες είναι επτά έως εννέα ώρες τη νύχτα.
Οι λόγοι για τους οποίους ο μη επαρκής ύπνος σχετίζεται με υψηλότερο σωματικό βάρος και επηρεάζει δυσμενώς την απώλεια βάρους είναι οι τρείς ακόλουθοι:
- αλλαγές στην όρεξη
- αλλαγές στην επιλογή τροφής
- αλλαγές στον μεταβολισμό
Λεπτίνη και Γκρελίνη
Ο ύπνος επηρεάζει δύο σημαντικές ορμόνες της όρεξης στο σώμα μας. Την λεπτίνη και την γκρελίνη. Η λεπτίνη είναι μια ορμόνη που μειώνει την όρεξη, επομένως όταν τα επίπεδα λεπτίνης είναι υψηλά συνήθως αισθανόμαστε πιο χορτάτοι.
Από την άλλη πλευρά, η γκρελίνη είναι μια ορμόνη που μπορεί να διεγείρει την όρεξη. Αναφέρεται συχνά ως η «ορμόνη της πείνας» επειδή πιστεύεται ότι είναι υπεύθυνη για το αίσθημα της πείνας.
Μελέτη η οποία περιελάμβανε δείγμα 1.024 ενηλίκων, διαπίστωσε ότι ο σύντομος ύπνος συσχετίστηκε με υψηλότερα επίπεδα γκρελίνης και χαμηλότερα επίπεδα λεπτίνης. Αυτός ο συνδυασμός θα μπορούσε να αυξήσει την όρεξη ενός ατόμου, καθιστώντας τον περιορισμό των θερμίδων πιο δύσκολο να τηρηθεί.
Αυτό σημαίνει ότι, μακροπρόθεσμα, η στέρηση ύπνου μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση βάρους λόγω αυτών των αλλαγών στην όρεξη.
Ύπνος και αδυνάτισμα: Αλλάζει ο τρόπος που σκεφτόμαστε
Ο ανεπαρκής ύπνος δεν επηρεάζει μόνο τις ορμόνες που καθορίζουν την όρεξη. Έχει αποδειχθεί ότι επηρεάζει τόσο την επιλογή τροφής όσο και τον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλος αντιλαμβάνεται το φαγητό.
Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι οι περιοχές του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνες για την ανταμοιβή είναι πιο ενεργές ως απάντηση στο φαγητό μετά την απώλεια ύπνου. Η έρευνα έγινε σε σύγκριση με άτομα που είχαν επαρκή ύπνο, δηλαδή 6 νύχτες από 9 ώρες.
Αυτό θα μπορούσε ενδεχομένως να εξηγήσει γιατί τα άτομα που στερούνται ύπνου τσιμπολογούν πιο συχνά και τείνουν να επιλέγουν τροφές πλούσιες σε υδατάνθρακες και σνακ με γλυκιά γεύση, σε σύγκριση με εκείνους που κοιμούνται αρκετά.
Πώς επηρεάζεται ο μεταβολισμός
Η διάρκεια του ύπνου επηρεάζει επίσης τον μεταβολισμό, ιδιαίτερα τον μεταβολισμό της γλυκόζης. Με την κατανάλωση φαγητού, το σώμα μας απελευθερώνει ινσουλίνη, μια ορμόνη που βοηθά στην επεξεργασία της γλυκόζης στο αίμα μας.
Ωστόσο, η απώλεια ύπνου μπορεί να επηρεάσει δυσμενώς την ανταπόκριση του σώματός μας στην ινσουλίνη. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να μειώνεται η ικανότητα του να προσλαμβάνει γλυκόζη.
Ύπνος και απώλεια βάρους πάνε παρέα
Μπορεί να είμαστε σε θέση να ανακάμψουμε από την περιστασιακή απώλεια ύπνου. Μακροπρόθεσμα όμως αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε καταστάσεις όπως η παχυσαρκία και ο διαβήτης τύπου 2.
Είναι σαφές λοιπόν ότι ο ύπνος και αδυνάτισμα σχετίζονται ξεκάθαρα. Η έλλειψη ξεκούρασης μπορεί να αυξήσει την όρεξη αλλάζοντας τις ορμόνες, μας κάνει να επιλέγουμε λιγότερο υγιεινά τρόφιμα και επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο χάνεται το σωματικό λίπος.
Ως εκ τούτου, ο ύπνος πρέπει να θεωρείται απαραίτητος και να συνυπάρχει με την ισορροπημένη διατροφή και τη σωματική δραστηριότητα ως μέρος ενός υγιεινού τρόπου ζωής.